Άρθρο 72

Μνημόνια Συνεργασίας Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας με μη κυβερνητικές οργανώσεις και οργανώσεις μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα

1. Η Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας συνάπτει Μνημόνια Συνεργασίας με μη κυβερνητικές οργανώσεις και οργανώσεις μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, των οποίων οι δράσεις συνάδουν με τους σκοπούς της πολιτικής προστασίας, υπό την προϋπόθεση ότι, η νομική τους μορφή ή οι σκοπούμενες δράσεις τους δεν εντάσσονται στις οριζόμενες δράσεις της παραγράφου 2 του άρθρου 57 του παρόντος.

2. Για τη σύναψη των ως άνω Μνημονίων απαιτείται η υποβολή πρότασης από τους εκπροσώπους των ως άνω Φορέων προς τον Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας, με στόχο την προσφορά εθελοντικού έργου εντασσόμενου στον επιχειρησιακό σχεδιασμό της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, υπό την προϋπόθεση της μη συμπερίληψης στο καταστατικό τους πρόβλεψης περί επιδίωξης ή ενάσκησης εμπορικού σκοπού δραστηριοτήτων.

3. Στα Μνημόνια Συνεργασίας αποτυπώνεται υποχρεωτικά το αντικείμενο της σκοπούμενης συνεργασίας, οι μερικότεροι όροι προσφοράς των εθελοντικών υπηρεσιών, η χρονική περίοδος ισχύος της συνεργασίας, οι όροι λήξης της και τυχόν άλλα συναφή θέματα, όπως επίσης πρόβλεψη ως προς τη δυνατότητα της Γ.Γ.Π.Π. να ζητεί έγγραφα ή άλλα στοιχεία που τυχόν κριθούν αναγκαία.

4. Με την υπογραφή του Μνημονίου Συνεργασίας, η οργάνωση δύναται να χρησιμοποιεί και να φέρει το επίσημο σήμα της Γενικής Γραμματείας Πολιτικής Προστασίας.

5. Οι δράσεις, δραστηριότητες, πρωτοβουλίες και λοιπές ενέργειες των αντισυμβαλλόμενων οργανώσεων διέπονται από τον επιχειρησιακό σχεδιασμό των μερικότερων δράσεων πολιτικής προστασίας στις οποίες εντάσσονται.

6. Οι εθελοντές και τα μέλη των αντισυμβαλλόμενων οργανώσεων καλύπτονται ασφαλιστικά και έναντι αστικής ευθύνης από ίδιους ασφαλιστικούς φορείς.

Άρθρο 73

Λύση συνεργασιών

1. Η συνεργασία μεταξύ της Γ.Γ.Π.Π. και των οργανώσεων του άρθρου 72 του παρόντος, λύεται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας σε περίπτωση συνδρομής ενός εκ των κάτωθι αναφερόμενων λόγων:

α. Παρέλευση συμπεφωνημένου χρόνου.

β. Απουσία συνδρομής προϋποθέσεων της παραγράφου 1 του άρθρου 72 του παρόντος.

γ. Πλημμελής ή ατελής εκτέλεση των συμπεφωνημένων όρων των Μνημονίων Συνεργασίας.

2. Λύση της συνεργασίας επιφέρει τη διακοπή χρήσης του σήματος Πολιτικής Προστασίας ή της, με οποιοδήποτε τρόπο, αναφοράς περί συνεργασίας με τη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας.

Άρθρο 74

Αποστολή Πυροσβεστικού Σώματος

1. Το Πυροσβεστικό Σώμα (Π.Σ.) είναι ιδιαίτερο Σώμα Ασφαλείας, το οποίο διοικείται από τον Αρχηγό του και συνιστά επιχειρησιακή δομή υπαγόμενη στη Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, με αρμοδιότητα που εκτείνεται σε όλη την Επικράτεια εκτός από τους χώρους για τους οποίους ειδικές διατάξεις προβλέπουν αρμοδιότητα άλλων υπηρεσιών και έχει ως αποστολή:

α. Την ασφάλεια και προστασία της ζωής και περιουσίας των πολιτών και του Κράτους, του φυσικού περιβάλλοντος και, ιδίως, του δασικού πλούτου της Χώρας από κινδύνους φυσικών και τεχνολογικών καταστροφών και λοιπών απειλών.

β. Την ευθύνη και τον επιχειρησιακό σχεδιασμό της αντιμετώπισης των πυρκαγιών και των πλημμυρών, καθώς και την παροχή συνδρομής για τη διάσωση των ατόμων και των υλικών αγαθών που απειλούνται από αυτές. Ως «επιχειρησιακός σχεδιασμός» νοείται η οργάνωση, η διαχείριση και ο συντονισμός όλων των εμπλεκόμενων δυνάμεων και μέσων πυρόσβεσης και διάσωσης, συμπεριλαμβανομένου και του εξοπλισμού αυτών.

Ο «επιχειρησιακός σχεδιασμός» περιλαμβάνει ενέργειες που εξασφαλίζουν τον έγκαιρο εντοπισμό, την αναγγελία και επέμβαση, ώστε να επιτυγχάνεται η άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση όχι μόνο των πυρκαγιών και των κινδύνων που απορρέουν από αυτές, αλλά και κάθε κινδύνου από φυσικές και τεχνολογικές καταστροφές.

γ. Την ευθύνη για τη διεξαγωγή των πυροσβεστικών- διασωστικών επιχειρήσεων της Πολιτικής Προστασίας της Χώρας.

2. Το Πυροσβεστικό Σώμα στο πλαίσιο της αποστολής του, συμμετέχει στην αντιμετώπιση κάθε έκτακτης ανάγκης που ανακύπτει σε περίοδο ειρήνης ή πολέμου, και σε συνεργασία με τις συναρμόδιες αρχές και υπηρεσίες, συμβάλλει στην εξασφάλιση της πολιτικής προστασίας και της πολιτικής άμυνας της Χώρας.

Άρθρο 75

Αρμοδιότητες Πυροσβεστικού Σώματος

1. Το Πυροσβεστικό Σώμα, για την εκπλήρωση της αποστολής του, είναι αποκλειστικά αρμόδιο, ιδίως για:

α. Την αντιμετώπιση των συνεπειών από τις φυσικές, τεχνολογικές και λοιπές καταστροφές, όπως σεισμούς, πλημμύρες, χημικές - βιολογικές - ραδιολογικές - πυρηνικές (Χ.Β.Ρ.Π.), μετεωρολογικές, υβριδικές απειλές, καθώς και τη διάσωση ατόμων, περιουσιών και υλικών αγαθών που κινδυνεύουν από αυτές. Γ ια τον σκοπό αυτόν αξιοποιεί τα διαθέσιμα επιστημονικά στοιχεία και πληροφορίες, προετοιμάζει, οργανώνει και κινητοποιεί τις πυροσβεστικές δυνάμεις, τα μέσα και τον εξοπλισμό και ζητά τη συνδρομή άλλων αρχών, υπηρεσιών και φορέων.

β. Τη διάσωση και παροχή συνδρομής σε άτομα των οποίων η ζωή και η σωματική ακεραιότητα απειλούνται ή εκτίθενται σε κίνδυνο από κάθε είδους ατυχήματα, όπως αεροπορικά, σιδηροδρομικά, τροχαία, εργατικά, πτώση σε λίμνες, ποταμούς, ατυχήματα από εγκλωβισμούς σε ανελκυστήρες ή άλλους χώρους και εγκαταστάσεις, από αποκλεισμούς σε δυσπρόσιτες ορεινές περιοχές, σπήλαια, καθώς και την ειδοποίηση των αρμόδιων υπηρεσιών για τη μεταφορά τους σε ιδρύματα παροχής ιατρικής συνδρομής ή περίθαλψης.

γ. Την περιφρούρηση και διαφύλαξη της περιουσίας που καταστράφηκε ή απειλήθηκε από πυρκαγιές ή άλλες καταστροφές μέχρι την παράδοσή της στις αρμόδιες αρχές ή στους κατόχους της.

δ. Τη διατήρηση και προστασία της κοινωνικής ασφάλειας από τα εγκλήματα εμπρησμού (άρθρα 264 και 265 ΠΚ) και πλημμύρας (άρθρο 268 ΠΚ).

ε. Τη θέσπιση και τον έλεγχο εφαρμογής της νομοθεσίας περί πυροπροστασίας.

στ. Την πρόληψη και καταστολή των αξιόποινων πράξεων που εμπίπτουν στην υπό στοιχεία δ' και ε' αποστολή του.

ζ. Τον επιχειρησιακό συντονισμό και τη συνεργασία όλων των συναρμόδιων υπηρεσιών στο πλαίσιο της εφαρμογής του Εθνικού Σχεδιασμού Πολιτικής Προστασίας της Χώρας σε εθνικό, περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.

η. Την παροχή ειδικών υπηρεσιών πυροπροστασίας και πυροσβεστικής συνεργασίας, μέσω της σύναψης συμβάσεων και προγραμματικών συμφωνιών με φορείς του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, ερευνητικά ή άλλα ινστιτούτα, φορείς, εταιρείες και οργανισμούς του ιδιωτικού τομέα της Χώρας ή της αλλοδαπής.

θ. Την επιβολή προστίμων ή άλλων διοικητικών ποινών σε όσους επιβαρύνουν την υπηρεσία μέσω της άσκοπης κινητοποίησης ή κλήσης για επέμβαση του Πυροσβεστικού Σώματος για περιστατικά που οφείλονται σε δόλο ή βαριά αμέλεια ή μη τήρηση των σχετικών διατάξεων ασφαλείας, ιδίως για ζητήματα πυροπροστασίας και συντήρησης ανελκυστήρων, καθώς και σε όσους παρακωλύουν ή δυσχεραίνουν για οποιονδήποτε λόγο ή αναίτια το πυροσβεστικό έργο. Η διαδικασία βεβαίωσης των ανωτέρω πράξεων, το είδος της διοικητικής ποινής που επιβάλλεται, το ύψος του προστίμου και οι φορείς απόδοσής του καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Προστασίας του Πολίτη.

ι. Την πιστοποίηση των εθελοντών πυροσβεστών, που υπάγονται στις διατάξεις του ν. 4029/2011 (Α' 245) και δραστηριοποιούνται στο πλαίσιο της αποστολής του Πυροσβεστικού Σώματος, καθώς και του προσωπικού πυρασφάλειας επιχειρήσεων και άλλων φορέων, που προβλέπεται από τη νομοθεσία πυροπροστασίας. Οι προϋποθέσεις, η διαδικασία και τα όργανα πιστοποίησης του ανωτέρω προσωπικού πυρασφάλειας καθορίζονται με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται μετά από πρόταση του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη. Για την πιστοποίηση του προσωπικού πυρασφάλειας επιχειρήσεων και άλλων φορέων, πλην των εθελοντών πυροσβεστών, καταβάλλεται ειδικό παράβολο υπέρ του Δημοσίου, το ύψος του οποίου καθορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Προστασίας του Πολίτη.

ια. Την παρακολούθηση, διαχείριση και αξιοποίηση των ευρωπαϊκών ή άλλων προγραμμάτων και πόρων σε εθνικό, περιφερειακό ή τοπικό επίπεδο.

ιβ. Την υποβολή προτάσεων και την υλοποίηση, με ίδιες δυνάμεις ή σε συνεργασία με άλλους φορείς, ευρωπαϊκών ή άλλων προγραμμάτων.

ιγ. Την αντισταθμιστική παροχή υπηρεσιών και διάθεση μέσων προς τρίτους (δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, φυσικά και νομικά πρόσωπα) με καταβολή ανταλλάγματος και παροχή σε είδος. Τα έσοδα από τις κατά τα ανωτέρω διαδικασίες εισπράττονται υπέρ του Ελληνικού Δημοσίου, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Εισπράξεων Δημοσίων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε.) και δύνανται να προσαυξάνουν ισόποσα τις οικείες πιστώσεις του Κρατικού Προϋπολογισμού. Στον Κρατικό Προϋπολογισμό μεταφέρονται, επίσης, σύμφωνα με τις κείμενες περί δημοσίου λογιστικού διατάξεις, σχετικές πιστώσεις από τους προϋπολογισμούς των δημοσίων υπηρεσιών, σε περίπτωση παροχής υπηρεσιών και μέσων στις υπηρεσίες αυτές. Οι περιπτώσεις και οι προϋποθέσεις παροχής υπηρεσιών και διάθεσης μέσων προς τρίτους με καταβολή ανταλλάγματος ή είδους, ο καθορισμός του τιμολογίου για κάθε ώρα χρήσης ή παροχής υπηρεσιών, τα αρμόδια όργανα, η διαδικασία είσπραξης των οφειλόμενων ποσών και κάθε σχετικό θέμα καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Προστασίας του Πολίτη.

2. Για την εκπλήρωση της αποστολής του, το Πυροσβεστικό Σώμα, προβαίνει στις κατάλληλες πολιτικές και δράσεις εξωστρέφειας με στόχο την ευαισθητοποίηση και ενημέρωση του κοινού μέσω διαλέξεων, έκδοσης φυλλαδίων, προβολής τηλεοπτικών και ραδιοφωνικών εκπομπών και προβολής μηνυμάτων στα Μ.Μ.Ε., στο διαδίκτυο και στα ηλεκτρονικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

3. Το Πυροσβεστικό Σώμα, στο πνεύμα της διεθνούς αλληλεγγύης, παρέχει συνδρομή προς άλλες χώρες, στο πλαίσιο των ισχυουσών διακρατικών συμφωνιών και των υποχρεώσεων που απορρέουν από το ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο.

4. Οι ειδικότερες αρμοδιότητες του Πυροσβεστικού Σώματος καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη.

Άρθρο 76

Πυροσβεστικό Σώμα και πυροσβεστικό προσωπικό

1. Το Πυροσβεστικό Σώμα, ως ιδιαίτερο Σώμα Ασφαλείας, διέπεται από ειδικούς νόμους και κανονισμούς και για την εκτέλεση της αποστολής του εφοδιάζεται με τα αναγκαία μέσα και εξοπλισμό.

2. Το προσωπικό του Πυροσβεστικού Σώματος διακρίνεται στις εξής κατηγορίες:

α. Πυροσβεστικό προσωπικό, το οποίο συνίσταται σε: αα. Γενικών Καθηκόντων και ββ. Ειδικών Καθηκόντων.

Ειδικών Καθηκόντων είναι:

βα. Οι Διοικητικοί, οι οποίοι διακρίνονται σε Νομικούς, Οικονομικούς και Μηχανικούς. ββ. Οι Τεχνικοί. βγ. Οι Πλοηγοί-Κυβερνήτες. βδ. Οι Πλοηγοί-Μηχανικοί.

βε. Το προσωπικό Πληροφορικής και Επικοινωνιών. βστ. Οι χειριστές Εναερίων Μέσων. βζ. Οι Μηχανικοί - Τεχνικοί Εναερίων Μέσων. βη. Οι Υγειονομικοί.

β. Πυροσβέστες πενταετούς υποχρέωσης.

γ. Πολιτικό προσωπικό, το οποίο είναι τακτικοί δημόσιοι υπάλληλοι και διακρίνεται σε:

αα. Μόνιμο και

ββ. Προσωπικό με σχέση εργασίας Ιδιωτικού Δικαίου Αορίστου Χρόνου (ΙΔΑΧ).

3. Το πυροσβεστικό προσωπικό είναι ένστολοι, μόνιμοι δημόσιοι υπάλληλοι, έχουν ιδιαίτερη ιεραρχία και κανόνες πειθαρχίας, και είναι εφοδιασμένοι με ειδικό δελτίο ταυτότητας, σύμφωνα με τα ευρωπαϊκά πρότυπα ασφαλείας. Διέπεται από ειδικούς νόμους και κανονισμούς και μόνο για όποια θέματα δεν ρυθμίζονται από αυτούς, εφαρμόζεται η νομοθεσία που ισχύει για τους πολιτικούς δημόσιους υπαλλήλους.

4. Το πυροσβεστικό προσωπικό εκτελεί, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, καθήκοντα ειδικού ανακριτικού υπαλλήλου, κατά το άρθρο 31 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, με την επιφύλαξη του άρθρου 4 του ν. 2265/1994 (Α' 209). Κατά την άσκηση των προανακριτικών του καθηκόντων το πυροσβεστικό προσωπικό είναι εφοδιασμένο με κατάλληλα μέσα και οπλισμό, για τη χρήση των οποίων υπόκειται σε ειδική εκπαίδευση.

5. Όλες οι υπηρεσίες του Πυροσβεστικού Σώματος, το πυροσβεστικό προσωπικό και οι Πυροσβέστες πενταετούς υποχρέωσης τελούν σε διαρκή ετοιμότητα για την εκπλήρωση της αποστολής τους. Για τον σκοπό αυτόν, οι υπηρεσίες λειτουργούν σε εικοσιτετράωρη βάση, όλες τις ημέρες του έτους. Το πυροσβεστικό προσωπικό και οι Πυροσβέστες πενταετούς υποχρέωσης θεωρούνται ότι βρίσκονται σε διατεταγμένη υπηρεσία σε κάθε περίπτωση που καθίσταται αναγκαία η επέμβασή τους.

6. Με απόφαση του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη καθορίζονται:

α. Ο κανονισμός στολών του πυροσβεστικού προσωπικού, των Πυροσβεστών Πενταετούς Υποχρέωσης, των Πυροσβεστών εποχικής απασχόλησης και των Εθελοντών του Π.Σ., ο τύπος και το περιεχόμενο του ειδικού δελτίου ταυτότητας του πυροσβεστικού προσωπικού, των Πυροσβεστών Πενταετούς Υποχρέωσης (Π.Π.Υ.) και των Πυροσβεστών εποχικής απασχόλησης, τα εφόδια, τα μέσα και ο εξοπλισμός, που φέρουν κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους.

β. Ο τρόπος και τα όργανα επιθεώρησης του οπλισμού, η φύλαξη και συντήρησή του, τα μέτρα ασφάλειας για την πρόληψη ατυχημάτων, οι υπηρεσίες που διαθέτουν οπλισμό, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα.

γ. Ο τρόπος και ο χρόνος λειτουργίας των υπηρεσιών του Πυροσβεστικού Σώματος, ο χρόνος εργασίας του προσωπικού του και τα σχετικά με αυτή δικαιώματα και υποχρεώσεις που απορρέουν από την εκτέλεση της υπηρεσίας.

7. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Προστασίας του Πολίτη, καθορίζεται το προσωπικό της παραγράφου 4 που μπορεί να φέρει οπλισμό, το είδος του οπλισμού, οι υποχρεώσεις του προσωπικού που οπλοφορεί, η εκπαίδευσή του από τις αρμόδιες υπηρεσίες της Ελληνικής Αστυνομίας, οι χώροι προσωρινής κράτησης, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα.